İş sağlığı ve güvenliği, işyerlerindeki çalışma sürecinin yürütülmesi sırasında sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak, oluşabilecek hasarların önüne geçmeye yönelik yapılan çalışmalar olarak tanımlanabilir. Yapılan işçi sağlığı ve iş güvenliği çalışmalarının amaçları; çalışanları korumak, üretim güvenliğini sağlamak ve işletme güvenliğini sağlamaktır.
İş kazalarını azaltabilmek için, son yıllarda iş güvenliği eğitimi hakkında mesleki eğitim almamış işçilerin, ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılmayacağı hükmüne yönelik iş mevzuatında önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu bağlamda 01.01.2009 tarihinden itibaren iş güvenliği eğitimi hakkında mesleki eğitim almamış işçilerin ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılmayacaktır. Buna yönelik 5763 sayılı İş Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması yoluyla 26.05.2008 kanun tarihinde yürürlüğe girmiştir. Mevzuata göre çalışanların ağır ve tehlikeli işlerde çalışabilmeleri için mesleki eğitim ile iş sağlığı ve güvenliği eğitimi almaları gerekmektedir.
ILO’ ya göre iş kazalarının %78 i işçilerin emniyetsiz davranışlarından kaynaklanmakta ve yine araştırmalara göre; iş kazalarının %98’i insan hatasından kaynaklanmaktadır. İnsan hatasından kaynaklanan iş kazalarınınbu %98 gibi büyük oranının, iş güvenliği eğitimleri ile önüne geçilmesi mümkündür.
İşçiye iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanmasını isteme hakkı 4857 sayılı İş Yasası 83.maddesi ile getirilmiştir. Düzenleme bireyin kendisine de iş sağlığı ve güvenliğini korumak için sorumluluklar yüklemiştir. İşçi güvenliğini
tehdit edebilecek bir durum gördüğünde, iş sağlığı ve güvenliği kuruluna başvurup durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir. İş yerinde sağlığını bozabilecek veya vücut bütünlüğünü tehlikeye sokabilecek bir tehlike ile karşı karşıya kalan işçi, iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri alınıncaya kadar geçecek sürede çalışmama hakkına sahiptir. Ayrıca, çalışmadığı günlerdeki ücretini, ikramiyesini ya da diğer haklarını da işverenden talep edebilir. Bu ücret ve diğer hakların ödenmesi süreci iş sağlığı ve güvenliğine dair tedbirler alana kadar sürmektedir; çünkü çalışılmayacak olan sürenin ne kadar olacağı yasada açıkça belirtilmemiştir. Ayrıca işçi iş yerinin bağlı olduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın ilgili bölge müdürlüğüne de dilekçe ile başvurup iş yerinde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin olmadığını belirterek, bu durumun giderilmesini isteyebilir. Yasaların işçilere tanımış olduğu bu haklardan çalışanların büyük bir kısmı maalesef bilgi sahibi değildir. Bu hakkın çalışanlar tarafından öğrenilmesi, etkin bir şekilde kullanılması halinde bu durum, iş kazalarının azalmasına önemli bir katkı sağlayacaktır.
Eğitim, iş kazalarının önlenmesi, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınması ve bu tedbirlere uyulması konusunda temel bir altyapı oluşturmaktadır. İş kazalarında koruyucu ekipmanların öneminden daha önce bahsetmiştik.İşverenlere burada düşen ise, iş sağlığı ve güvenliğine yönelik tedbirler alıp, kazaların önüne geçmenin ceza ödemekten daha kolay olduğunu benimseyip, bu yönde hareket etmektir. İşçilere düşen ise iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uymamasının sonucunu hayatı ile ödeyeceğini bilerek bilinçli davranması germektedir.
Çalışanların iş hukukundan doğan hakları konusunda bilinçlendirilmesi ve eğitim seviyelerinin yükseltilmesi gerekmektedir. Bunun yapılması konusunda da devlet, meslek kuruluşları, sendikalar, basın ve yayın kuruluşları gibi kuruluşlara büyük sorumluluklar düşmektedir. ‘iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmasını isteme hakkını’ yasalar çalışanlara tanımaktadır ve iş yerinde sorun yaşayan herkes bu hakka sahip olduğu konusunda bilgilendirilmeli, bu hakkı çalışan her birey kullanmalıdır. Herkesin üzerine düşen sorumluluğu yerine getirmesi durumunda iş kazaları önemli ölçüde azalacaktır.
iş süreçlerini oluşturarak, işe girerken yaptırmaları gereken tetkikleri belirleyerek yaptırılmasını sağlar.
Periyodik sağlık muayenelerine esas sağlık taramalarını organize etmek:
İşyeri hekimlerimiz gerekli laboratuar tetkikleri, radyolojik muayeneler ve portör muayenelerini organize eder. Bulaşıcı hastalıkların kontrolünü sağlarlar, bağışıklama çalışmaları yaparak, işyeri ve eklentilerinin genel hijyen şartlarını sürekli izleyip denetlerler. Yapılan işlere göre belirlenen periyotlarda işçilerin periyodik laboratuar testleri ve fizyolojik ölçümlerini düzenler.Bulaşıcı hastalıkların kontrolü için yayılmayı önleme ve bağışıklama çalışmaları yapılır, portör muayenelerinin yapılmasını sağlanır.
İşçilerin işe giriş ve periyodik sağlık muayenelerini iş sağlığı ve güvenliği mevzuatlarına uygun olarak düzenlemek ve işyerinde muhafaza etmek:
İşyeri hekimlerimiz işe giren her işçiye oluşturdukları prosedürlere göre gerekli muayeneleri yapar ve işe uygunluklarını belgeler. Yapılan işlere göre belirlenen periyotlarda işçilerin periyodik muayenelerini yaparak mesleki maruziyetleri ve gerekli sağlık gözetimlerini yapar.Hassas risk grupları, meslek hastalığı tanısı veya şüphesi olanlar, kronik hastalığı olanlar, madde bağımlılığı olanlar, birden fazla iş kazası geçirmiş olanlar gibi işçilerin, uygun işe yerleştirilmeleri için gerekli koruyucu sağlık muayenelerini yaparak rapor düzenler.
İşyeri sağlık, meslek hastalığı ve iş kazası kayıtlarının tutulması, yasal bildirimlerin yapılması :
Firmamız Yıllık çalışma planını, bulunması halinde iş güvenliği uzmanı ile işbirliği yaparak hazırlarlar, işyerindeki sağlık gözetimi ile ilgili çalışmaları kaydederek ve ilgili yönetmelikteki Ek-5 te belirtilen örneğine uygun yıllık değerlendirme raporlarını hazırlayarak elektronik ortamda Bakanlığa gönderir. Yasalar ve yönetmeliklere göre tespit edilmesi halinde meslek hastalıkları ve iş kazalarını gerekli makamlara bildirerek kayıtlarını tutar.
İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili kayıtların 10 yıl süreyle arşivde saklanması :
Firmamız, Mesleki maruziyetler konusunda sorumluluk süreleri kapsamında gerekli kişisel sağlık dosyaları ve sağlık gözetim bilgilerini 10 sene arşivlenerek saklanmalarını sağlar.
